Przez Stobrawski Park Krajobrazowy do Pokoju

ROWEREM WOKÓŁ ŁUBNIAN

Trasa nr 3: Przez Stobrawski Park Krajobrazowy do Pokoju

GPXŁubniany 03 - Przez Stobrawski Park Krajobrazowy do Pokoju.gpx (347,98KB)

Jedna z najciekawszych tras rowerowych po Stobrawskim Parku Krajobrazowym, prowadząca do jego serca – Pokoju, w którym warto zatrzymać się na dłużej by zobaczyć zabytkowe kościoły i dawny park. Trasa niemal w całości prowadzi przez las, przez co spodoba się szczególnie miłośnikom natury. Niektóre odcinki poprowadzone są rzadko uczęszczanymi drogami gminnymi.

MAPA TRASY: 

DŁUGOŚĆ TRASY: 50,1 km (trasa skrócona - 29,5 km)

CIEKAWE MIEJSCA NA TRASIE

Stobrawski Park Krajobrazowy

To największy obszar chroniony na terenie woj. opolskiego, obejmujący 52 tys. hektarów. Rozciąga się od Dąbrówki Łubniańskiej na południowym wschodzie po okolice Namysłowa i Wołczyna na północy oraz okolice Brzegu i Lubszy na zachodzie. Wytyczono tu aż 210 km pieszych i rowerowych szlaków turystycznych pokazujących nie tylko walory przyrodnicze, ale również zabytkowe i kulturowe. W obrębie parku znajduje się ponad 300 starorzeczy będących siedliskami rzadkich roślin i zwierząt, ponad 100 obszarów wydmowych dochodzących do 30 m. wysokości, kilka intersujących zabytków (dawna huta w Zagwiździu, zamek w Karłowicach, miejscowość Pokój z zabytkowym parkiem, średniowieczne grodziska w okolicach Krzywej Góry i Murowa) oraz oczywiście obszerne lasy z bardzo różnorodnymi drzewostanami.

Łubniany

Siedziba gminy, wieś, o której pierwsze wzmianki pojawiają się w 1260 roku. Jej historia sięga jednak czasów znacznie odleglejszych. Podczas badań archeologicznych z połowy XX wieku odnaleziono dawne grobowce z urnami, których wiek szacuje się na 200 lat przed Chrystusem. Prawdopodobnie obszary te były wówczas zamieszkane przez Celtów. W Łubnianach warto zobaczyć kościół św. św. Apostołów Piotra i Pawła oraz zabytkowe zabudowania wiejskie przy ul. Opolskiej – m.in.: Dom Długoszów naprzeciw kościoła, dwa murowane spichlerze, dawny młyn elektryczny i inne. W północnej części wsi znajdują się ciekawe budynki powstałe podczas kolonizacji fryderycjańskiej. Mają one charakter ulicówki i zwane są potocznie „śląskimi jamnikami”. W centrum Łubnian nie brakuje też obiektów gastronomicznych. Podczas wycieczek rowerowych warto zatrzymać się na obiad w Restauracji „Leśna” lub Pizzerii „Kakalito”.

Kościół św. Piotra i Pawła w Łubnianach

Budowę kościoła zakończono w 1872 roku. Jednak w miejscu obecnej świątyni już w XIII wieku istniała kaplica. W 1633 roku mieszkańcy Łubnian wybudowali drewniany kościół św. Rocha i sprowadzili kopię obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. Jest on najstarszym elementem wyposażenia świątyni i znajduje się on w ołtarzu głównym, nad tabernakulum. Jeszcze w latach 60-tych ubiegłego wieku był on zasłaniany na wzór częstochowskiego oryginału. W ołtarzu podziwiać możemy również obrazy Piotra Apostoła, Pawła z Tarsu oraz Marii Magdaleny. Inne zabytkowe elementy wnętrza to XVIII-wieczny, barokowy krucyfiks oraz dwa XVIII-wieczne lichtarze procesyjne z rzeźbami aniołków.

Dom Kultury w Łubnianach

Budynek Domu Kultury był wielokrotnie przebudowywany, a jego obecny wygląd nie przypomina jego wielowiekowej historii. Prawdopodobnie zbudowano go już w XVIII lub XIX wieku. Podczas ostatniego remontu odkryto elementy muru pruskiego, charakterystycznego dla tego okresu. Obecnie funkcjonuje tu prężnie działający ośrodek kultury, w którym odbywa się wiele ciekawych imprez. Tuż obok Domu Kultury stoi budynek biblioteki publicznej z charakterystyczną opolską pisanką przed wejściem.

Dąbrówka Łubniańska

Pierwsze wzmianki o Dąbrówce Łubniańskiej pochodzą z 1588 roku. W czasach kolonizacji fryderycjańskiej osiedliło się tu wielu przybyszów z Prus, ale także z Czech i Moraw. Do dziś wielu mieszkańców wioski nosi nazwiska przypominające o pochodzeniu ich właścicieli, jak Morawiec czy Czech. Wioska ma też bogatą tradycję stolarską, kultywowaną do dziś. W miejscowości znajduje się kilka cenionych w całym kraju zakładów produkujących okna, drzwi czy meble. W wiosce znaleźć można również sporo zabytkowych budynków wiejskich, a także zabytkowe kapliczki przy ul. Opolskiej i Leśnej. Spośród atrakcji turystycznych warto wymienić Stadninę koni „Kalinówka” czy agroturystykę „Pod Piramidą”.

Studzionka (Dąbrówka Łubniańska)

Legendarna kapliczka znajdująca się na skraju lasu na północ od Dąbrówki Łubniańskiej. Powstała w miejscu, w którym wypływa źródełko z wodą o cudownych właściwościach. Wedle legendy uzdrowiła ona miejscowego rolnika Szymona Soppę. Do dziś do kapliczki przybywają pielgrzymi z okolicznych miejscowości, by napić się uzdrawiającej wody. Naprzeciw kapliczki, za niewielkim wzgórzem znajduje się malowniczy stawek leśny. Z kolei obok drogi prowadzącej do Studzionki z parkingu leśnego przy wjeździe do Stobrawskiego Parku Krajobrazowego znajduje się jedna z licznych na terenie parku wydm polodowcowych.

Stadnina koni „Kalinówka”

Znajduje się w północnej części wioski tuż przy Stobrawskim Parku Krajobrazowym. Doskonałe miejsce na weekendowy i dłuższy odpoczynek. Oprócz jazdy konnej ośrodek oferuje noclegi w gospodarstwie agroturystycznym.

„Bajkowy Las” w Łubnianach – Krzyżuli

Krzyżula to część Łubnian, która swoją nazwę wzięła od licznych krzyży stawianych na grobach chowanych tu ofiar epidemii cholery w XIX wieku. Oprócz kilku zabudowań mieszkalnych znajduje się tu niewielki zagajnik, a w nim „Bajkowy Las” – leśne przedszkole oferujące ciekawe zajęcia dla najmłodszych. Można tu między innymi spędzić czas na zabawie z sympatycznymi kozami.

Wydma Kosowce

Jedna z największych wydm na terenie Stobrawskiego Parku Krajobrazowego. Jej wysokości dochodzi do 20 metrów. Okoliczni mieszkańcy często nazywają tę i okoliczne wydmy „Dambowcami” ze względu na okoliczne wzgórza zwane Górami Dębowymi. Wydma Kosowce znajduje się nieopodal leśnego przysiółka Kosowce. Wciąż jeszcze służy ono jako kopalnia piasku, przez co wydmę można oglądać jedynie z jej szczytu. Najłatwiej dojechać tu z Dąbrówki Łubniańskiej lub z Jełowej.

Mańczok

Leśny przysiółek Dąbrówki Łubniańskiej, który ulokował się na malowniczej polanie, szczelnie otoczonej lasem. Kiedyś funkcjonował tu tartak oraz stacja kolejowa przy nieużywanej już linii kolejowej do Murowa. Dzisiaj Mańczok to zaledwie kilka zamieszkanych gospodarstw. W centrum wioski zachowała się zabytkowa, ceglana kapliczka.

Zagwiździe

Wieś leżąca w gminie Murów. Jak na tak małą miejscowość atrakcji jest tu wyjątkowo dużo. W centrum wioski warto odwiedzić kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa z ciekawym wnętrzem, stojący nieopodal malowniczego stawu. Tuż przy nim oglądać możemy zabytkową śluzę na Budkowiczance. Nieopodal, na początku ul. Górki, tuż za budynkiem parafii warto odpocząć w kameralnym i zacienionym ogrodzie botanicznym porośniętym m.in. pięknymi rododendronami. Jadąc dalej ul. Górki dotrzemy do zabytkowych budynków dawnej huty, do której prowadzą tablice informacyjne. Szczególną uwagę zwraca duże żelazne koło napędowe stojące nad niewielkim ciekiem wodnym.

Stawy w Pokoju – Winnej Górze

Kilkanaście stawów hodowlanych znajdujących się w lesie pomiędzy Krzywą Górą a Pokojem, które są częścią zabytkowego parku w Pokoju. Szczególną uwagę zwraca największy ze stawów – Staw Matyldy z kilkoma wysepkami, na których znajdują się strome wzgórza porośnięte drzewami. W okolicy stawów można zaobserwować liczne gatunki ptaków wodnych. Swoje gniazda mają tu też bieliki.

Pokój

Miejscowość założona w połowie XVIII wieku przez księcia wirtemberskiego Carla Christiana Erdmanna von Wurtemberg. Pierwotna nazwa Pokoju brzmiała Carlsruhe czyli „spokój Karola”, co doskonale oddaje sielski charakter okolicy. Kiedyś funkcjonowało tu uzdrowisko. Na uwagę zasługuje doskonale zaprojektowany układ urbanistyczny miejscowości z centralnym rondem i promieniście rozchodzącymi się ulicami. Na dwóch końcach centralnej ulicy znajdują się dwa, zabytkowe kościoły. Po stronie północno-wschodniej ewangelicko-augsburski kościół księżnej Zofii z zabytkowym cmentarzem obok. Z kolei po stronie południowo-zachodniej katolicki kościół Podwyższenia św. Krzyża.

Zabytkowy park w Pokoju

Część dawnego uzdrowiska oraz posiadłości książąt wirtemberskich. Niestety do dnia dzisiejszego nie przetrwał pałac książęcy, który stał na przy parku. Park składał się z trzech części: ogrodu francuskiego, parku angielskiego z kompleksem stawów oraz parku uzdrowiskowego z XIX wieku. Ślady dawnego układu alejek są wyraźnie widoczne do dnia dzisiejszego. Park pełen był niezwykłych budowli. Znajdował się tu pałacyk myśliwski w Winnej Górze, „pałac szwedzki”, ptaszarnia japońska, oranżeria, latarnia, rotunda oraz liczne rzeźby i altany ogrodowe. TYylko część z nich przetrwała do dziś. W północnej części parku otoczone kolistą fosą stoją ruiny dawnego Salonu Wodnego zwanego również Herbacianym. Zachowały się też: rzeźba śpiącego lwa, pomnik cesarza Wilhelma Wielkiego zwany „starym Frycem” oraz uszkodzone posągi Muzy, Diany, Wenus czy Germanii. Wciąż stoją też dawne, kamienne altany, zwane świątyniami (Świątynia Matyldy, Świątynie Eugena Wilhelma). W południowej części parku, nieopodal drogi wojewódzkiej nr 44 zachowały się pozostałości niezwykłej rotundy zwanej Elizjum. Kiedyś zdobiły ją piękne malowidła. Niezwykła budowlą są też sztuczne ruiny zbudowane obok Stawu Matyldy. Stanowiły one romantyczną scenerię do plenerowych przedstawień teatralnych i koncertów. Obecnie trwają prace renowacyjne mające przywrócić parkowi dawną świetność.

ŁUBNIANY – POKÓJ (25,2 km)

ŁUBNIANY, kościół – DĄBRÓWKA ŁUBNIAŃSKA (ul. Leśna – Studzionka) – STOBRAWSKI PARK KRAJOBRAZOWY – ZAGWIŹDZIE (ul. Łubniańska – ul. Lipowa – ul. Grabicka – ul. Górki – stara huta) – droga wzdłuż Budkowiczanki – MURÓW (stawek rybny - ul. Lipowa) – CZARNA WODA – stawy w Pokoju – WINNA GÓRA - POKÓJ (zabytkowy park – rondo Jana Pawła II)

Trasę rozpoczynamy przy kościele św. Piotra i Pawła w Łubnianach. Kierujemy się główną ulicą Łubnian na północ (niebieski szlak rowerowy).

Na zakręcie na granicy Łubnian i Dąbrówki Łubniańskiej jedziemy prosto i kilometr dalej wjeżdżamy do Stobrawskiego Parku Krajobrazowego.

Tuż przy parkingu leśnym możemy zboczyć z trasy w lewo i odwiedzić wydmę, kapliczkę i mały staw leśny w miejscu zwanym Studzionką (drogowskaz przy głównej drodze). Jadąc trasą główną, na pierwszym rozwidleniu dróg skręcamy w prawo i dalej, aż do Zagwiździa poruszamy się asfaltową i prawie zawsze pustą drogą przez Stobrawski Park Krajobrazowy.

Na kolejnym rozwidleniu dróg jedziemy prosto. Droga w prawo prowadzi do leśnej wioski Kosowce i sporej wydmy nieopodal (opis dojazdu poniżej). Dwa i pół kilometra dalej w lewo od głównej trasy odchodzi droga doga dojazdowa do kolejnej leśnej wioski – Mańczoka.

Po przejechaniu ok. 8 km od wjazdu do lasu, wyjeżdżamy z niego i docieramy do Zagwiździa. Jedziemy cały czas prosto do centrum wioski. Tu warto zobaczyć kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa, parafialny ogród botaniczny i zabytkowe budynki dawnej huty. Wszystkie te miejsca znajdują się tuż przy trasie naszej wycieczki.

W centrum Zagwiździa, na zakręcie głównej drogi skręcamy w lewo, w ul. Górki i po chwili mijamy po lewej stronie wejście do ogrodu botanicznego. Sto metrów dalej skręcamy w lewo, w polną drogę prowadzącą do dawnej huty. Tuż przed nią nasza trasa skręca w prawo i dalej biegnie wzdłuż rzeki Budkowiczanki do Murowa. W Murowie mijamy po lewej stronie mały stawek rybacki, dojeżdżając do asfaltowej szosy. Jeśli skręcimy w lewo, możemy skrócić naszą wycieczkę i wrócić do Łubnian przez centrum Murowa zgodnie z opisem poniżej (powrót Pokój - Łubniany). Wybierając trasę do Pokoju, skręcamy w prawo i asfaltową szosą wjeżdżamy w głąb lasu. Docieramy do przysiółka Czarna Woda. Na jego końcu, przy lesie, droga zakręca lekko w prawo, a zaraz potem w lewo. Niecały kilometr dalej przecinamy nieczynne tory kolejowe i 100 metrów za nimi skręcamy w lewo, w drogę leśną, która prowadzi nad stawy rybne w Pokoju-Winnej Górze. Czterysta metrów dalej, na rozwidleniu skręcamy w prawo i po chwili mijamy po prawej stronie pierwsze stawy – Rogoźnik i August. Objeżdżamy ten ostatni dookoła i przy jego zachodnim brzegu skręcamy na drugim rozwidleniu w lewo. To jedyna droga, którą można przejechać przez teren stawów. Pozostałe są zamknięte dla pieszych i rowerzystów, gdyż teren należy do miejscowego koła rybackiego.

Odjeżdżając od Stawu August, po chwili jedziemy pomiędzy kolejnymi dwoma stawami – Anny z lewej i Pauliny z prawej. Za nimi dojeżdżamy do skrzyżowania dróg pomiędzy 4 stawami. Oprócz dwóch już wymienionych jeszcze staw Matyldy po lewej i jego mniejsza część po prawej, oddzielona groblą. Tu jedziemy prosto groblą między stawami, mijając ciekawe wyspy na stawie Matyldy ze stromymi pagórkami. Na końcu stawu dojeżdżamy do rozwidlenia, na którym musimy skręcić w lewo, w wąską i dość zarośniętą ścieżkę. Posiadacze rowerów rekreacyjnych krótki odcinek pokonają w niewygodach lub prowadząc rower. Warto to jednak zrobić, bo po chwili droga się poprawia i mijamy bardzo ciekawe ruiny ukryte na leśnym wzgórzu. Co ciekawe to ruiny utworzone sztucznie, jako dekoracja do plenerowych przedstawień teatralnych. Tuż za ruinami docieramy na skraj Winnej Góry i zanim do niej wjedziemy, skręcamy w prawo w wąską i zadrzewioną ścieżkę. Po chwili wjeżdżamy nią do zabytkowego parku w Pokoju, mijając niewielką altankę na wzgórzu. Kierujemy się dalej prosto, przejeżdżając przez park i docierając do Ronda Jana Pawła II w centrum Pokoju.

POKÓJ – ŁUBNIANY (24,9 km)

POKÓJ, (rondo Jana Pawła II – zabytkowy Park) – WINNA GÓRA – stawy w Pokoju - CZARNA GÓRA - MURÓW (ul. Lipowa – ul. Wolności) – GRABCZOK - BRYNICA (ul. 1 Maja – ul. Powstańców Śląskich – ul. Łubniańska) - ŁUBNIANY

Z centrum Pokoju wracamy przez park, wybierając ścieżkę w parku leżącą bardziej na zachód niż ta, którą przyjechaliśmy. Wracamy do Murowa tą samą drogą, którą przyjechaliśmy, z wyjątkiem fragmentu przez park oraz pierwsze stawy, który pokonujemy ich drugą stroną. Po drodze przejeżdżamy przez centrum Winnej Góry, za którym skręcamy na rozwidleniu w lewo, kierując się w stronę Stawu Matyldy. Warto też zboczyć w którąś z dróg w prawo, by zobaczyć ciekawe budowle parkowe – ruiny dawnej rotundy zwanej Elizjum oraz Świątynię Matyldy położoną na wyspie na niewielkim stawku.

Jadąc główną trasą od Winnej Góry, po skręcie w lewo na rozwidleniu, dojeżdżamy do zachodniego brzegu Stawu Matyldy. Tuż za nim skręcamy w lewo i wracamy do skrzyżowania między czterem stawami, przez które jechaliśmy w drodze do Pokoju. Tu skręcamy w prawo i jedziemy do Murowa tą samą drogą, którą z niego przyjechaliśmy. Docieramy do Stawu August, objeżdżamy go jego prawą stroną, mijamy kolejny Staw Rogoźnik i na rozwidleniu dróg 400 metrów za nim skręcamy w lewo. Dojeżdżamy do niewielkiej polany i skręcamy w prawo na asfaltową szosę, przejeżdżając przez tory kolejowe. Mijamy Czarną Wodę i docieramy do Murowa.

W Murowie jedziemy cały czas prosto ul. Lipową, aż dotrzemy do głównej ul. Wolności, gdzie skręcamy w prawo. Wyjeżdżamy z Murowa przez przejazd kolejowy obok dawnej stacji i 150 metrów dalej skręcamy w lewo, w kierunku Grabczoka, mijając z lewej strony duży tartak otoczony wałem ziemnym. W Grabczoku docieramy do głównej ul. Wiejskiej i skręcamy w lewo. Rzadko uczęszczaną drogą docieramy do Brynicy, gdzie w centrum skręcamy w lewo i główną ulicą jedziemy w stronę kościoła.

Na drugim skrzyżowaniu za kościołem skręcamy w lewo, w ul. Łubniańską. Na ostatnim odcinku naszej wycieczki, aż do centrum Łubnian, ruch samochodowy może być trochę większy, ale dotyczy to raczej dni roboczych.

NA WYDMĘ KOSOWCE (5,2 km w obie strony)

Od parkingu leśnego na początku lasu przy Dąbrówce Łubniańskiej jedziemy zgodnie z opisem trasy głównej do drugiego rozwidlenia dróg, na którym skręcamy w prawo. Asfaltową szosą docieramy do przysiółka Kosowce i jedziemy dalej prosto, zostawiając wioskę po prawej stronie drogi. Tysiąc trzysta metrów dalej dojeżdżamy do skrzyżowania dróg leśnych, przy którym widać tabliczkę „do punktu czerpania wody”. Skręcamy zgodnie z drogowskazem w lewo, mijamy niewielki stawek z prawej strony i 100 metrów za nim dojeżdżamy do wjazdu na teren wydmy Kosowce. Tutaj jednak wjazd dla turystów jest zabroniony. Jadąc dalej ok. 150 m i skręcając łagodnie w prawo, dotrzemy na szczyt wydmy, skąd roztacza się piękny widok na nią. Na trasę główną wycieczki wracamy tą samą drogą, którą przyjechaliśmy.

opis trasy, zdjęcia i mapa:

Przemysław Supernak, SuperGlob