ROWEREM WOKÓŁ ŁUBNIAN
Trasa nr 5: Z Łubnian nad Jeziora Turawskie
Łubniany 05 - Z Łubnian nad Jeziora Turawskie.gpx (443,80KB)
Rekreacyjna trasa doskonała na niedzielną, rodzinną wycieczkę. Szczególnie polecana w okresie letnim ze względu na kąpieliska nad Jeziorami Turawskimi. W drodze powrotnej odwiedzimy ciekawe tereny gminy Łubniany w okolicach Kobylna i Jełowej. Wycieczkę można wydłużyć, objeżdżając dookoła Jezioro Duże. Ten wariant spodoba się szczególnie miłośnikom natury. Po drodze odwiedzamy siedliska ptaków wodnych oraz piękne lasy otaczające jezioro.
MAPA TRASY:
DŁUGOŚĆ TRASY: 37,7 / 53,8 km
CIEKAWE MIEJSCA NA TRASACH
Łubniany
Siedziba gminy, wieś, o której pierwsze wzmianki pojawiają się w 1260 roku. Jej historia sięga jednak czasów znacznie odleglejszych. Podczas badań archeologicznych z połowy XX wieku odnaleziono dawne grobowce z urnami, których wiek szacuje się na 200 lat przed Chrystusem. Prawdopodobnie obszary te były wówczas zamieszkane przez Celtów. W Łubnianach warto zobaczyć kościół św. św. Apostołów Piotra i Pawła oraz zabytkowe zabudowania wiejskie przy ul. Opolskiej – m.in.: Dom Długoszów naprzeciw kościoła, dwa murowane spichlerze, dawny młyn elektryczny i inne. W północnej części wsi znajdują się ciekawe budynki powstałe podczas kolonizacji fryderycjańskiej. Mają one charakter ulicówki i zwane są potocznie „śląskimi jamnikami”. W centrum Łubnian nie brakuje też obiektów gastronomicznych. Podczas wycieczek rowerowych warto zatrzymać się na obiad w Restauracji „Leśna” lub Pizzerii „Kakalito”.
Kościół św. Piotra i Pawła w Łubnianach
Budowę kościoła zakończono w 1872 roku. Jednak w miejscu obecnej świątyni już w XIII wieku istniała kaplica. W 1633 roku mieszkańcy Łubnian wybudowali drewniany kościół św. Rocha i sprowadzili kopię obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. Jest on najstarszym elementem wyposażenia świątyni i znajduje się on w ołtarzu głównym, nad tabernakulum. Jeszcze w latach 60-tych ubiegłego wieku był on zasłaniany na wzór częstochowskiego oryginału. W ołtarzu podziwiać możemy również obrazy Piotra Apostoła, Pawła z Tarsu oraz Marii Magdaleny. Inne zabytkowe elementy wnętrza to XVIII-wieczny, barokowy krucyfiks oraz dwa XVIII-wieczne lichtarze procesyjne z rzeźbami aniołków.
Dom Kultury w Łubnianach
Budynek Domu Kultury był wielokrotnie przebudowywany, a jego obecny wygląd nie przypomina jego wielowiekowej historii. Prawdopodobnie zbudowano go już w XVIII lub XIX wieku. Podczas ostatniego remontu odkryto elementy muru pruskiego, charakterystycznego dla tego okresu. Obecnie funkcjonuje tu prężnie działający ośrodek kultury, w którym odbywa się wiele ciekawych imprez. Tuż obok Domu Kultury stoi budynek biblioteki publicznej z charakterystyczną opolską pisanką przed wejściem.
Osowiec
Wieś leżąca w gminie Turawa. Historia Osowca sięga 1785 roku, kiedy wybudowano tutaj hutę. Do dziś w jej miejscu funkcjonuje Fabryka Wyrobów Metalowych, a w centrum wioski można zobaczyć dawne robotnicze budynki mieszkalne. W centrum Osowca warto też zwrócić uwagę na zabytkowy wóz strażacki stojący przy budynku remizy.
Jezioro Srebrne
Malowniczo położone w lesie jezioro to atrakcja turystyczna bardzo popularna wśród mieszkańców Opola i okolic. Jeśli chcemy uniknąć tłumów, najlepiej przyjechać tu poza sezonem wakacyjnym. Jest tu strzeżone kąpielisko z piaszczystą plażą, zaplecze gastronomiczne, pole biwakowe i kempingowe. W lecie można wypożyczyć rowery wodne. Po drugiej stronie drogi dojazdowej funkcjonuje kameralne łowisko wędkarskie Kacze Doły.
Pałac w Turawie
Pałac w stylu barokowym został wzniesiony w połowie XVIII w. dla pana tamtejszych dóbr, Martina Scholza von Loewenckorna. Do dziś dobrze zachowały się dekorowane w stylu neorokokowym wnętrza z piękną salą balową. W 1937 roku ostatni właściciele zamku przekazali go na sierociniec. Do niedawna istniał tu dom dziecka. Pałac nie jest udostępniony do zwiedzania, można go tylko zobaczyć z zewnątrz.
Jeziora Turawskie
Duże Jezioro Turawskie powstało w latach 30-tych XX w. na dobrach hrabiego Hubertusa. Sztuczny zbiornik na Małej Panwi miał chronić Opole przed powodzią, ale także pełnić funkcje wypoczynkowe i rekreacyjne. Podobno hrabia Hubertus, aby uzyskać zgodę na jego budowę, musiał spotkać się z Adolfem Hitlerem. Jezioro powstało w 1938 roku. Ma 24 km2 powierzchni i 13 m. głębokości. Obok są trzy inne jeziora: Średnie, Małe oraz nieco oddalone na północ Jezioro Srebrne.
Stawy Marszałki
Kilka stawów hodowlanych położonych przy zielonym szlaku rowerowym z Turawy do Bierdzan, Dobre miejsce do obserwacji ptaków wodnych.
Kobylno
Historia wioski sięga ok 1300 roku. W centrum wioski warto zobaczyć kościół św. Mateusza Ewangelisty z 1798 roku. Tuż obok stoi zabytkowy, neogotycki budynek dawnej szkoły. W Kobylnie znajdują się najokazalsze założenia folwarczne w całej gminie Łubniany. Ponieważ okoliczne gleby są mało urodzajne, we wsi dominowała hodowla koni, stąd też nazwa wioski. W otoczeniu Kobylna dominują łąki i pastwiska.
Grabie
Osada powstała podczas kolonizacji fryderycjańskiej w 1773 roku. Najcenniejszym zabytkiem wsi jest neogotycki kościół ewangelicki z 1924 roku. Nieopodal znajduje się zabytkowy cmentarz z kilkoma starymi grobami.
Jełowa
Nazwa wioski pochodzi od słowa ił (gwarowo jeł), czyli urodzajnych gleb znajdujących się w okolicy. Początki wsi datuje się na ok. 1300 rok. W centrum wioski stoi kościół św. Bartłomieja, który powstawał etapami w latach 1751 – 1910. W jego pobliżu zachowało się sporo dawnych budynków mieszkalnych i gospodarskich. Jedną z najokazalszych historycznych budowli jest dawna karczma znajdująca się przy ul. Wolności. Według miejscowej legendy w Jełowej miał krótko przebywać św. Wojciech. Pamiątką tego jest studnia jego imienia stojąca przy plebanii, z której święty miał czerpać wodę do chrztów.
Stacja kolejowa w Jełowej
Najlepsze miejsce by dojechać do gminy Łubniany pociągiem. Znajduje się w zachodniej części wioski, na końcu ul. Dworcowej. Oprócz ceglanego, zabytkowego budynku stacji warto zwrócić uwagę na zabytkową wieżę ciśnień po drugiej stronie torów. Z miejscem tym wiąże się mroczna historia II wojny światowej. W pierwszych dniach wojny stacjonował tu pociąg Adolfa Hitlera, z którego wódz III Rzeszy dowodził atakami na Polskę.
Dąbrówka Łubniańska
Pierwsze wzmianki o Dąbrówce Łubniańskiej pochodzą z 1588 roku. W czasach kolonizacji fryderycjańskiej osiedliło się tu wielu przybyszów z Prus, ale także z Czech i Moraw. Do dziś wielu mieszkańców wioski nosi nazwiska przypominające o pochodzeniu ich właścicieli, jak Morawiec czy Czech. Wioska ma też bogatą tradycję stolarską, kultywowaną do dziś. W miejscowości znajduje się kilka cenionych w całym kraju zakładów produkujących okna, drzwi czy meble. W wiosce znaleźć można również sporo zabytkowych budynków wiejskich, a także zabytkowe kapliczki przy ul. Opolskiej i Leśnej. Spośród atrakcji turystycznych warto wymienić Stadninę koni „Kalinówka” czy agroturystykę „Pod Piramidą”.
ŁUBNIANY – JEZIORO TURAWSKIE PRZEZ OSOWIEC (11,0 km)
ŁUBNIANY (kościół - ul. Brzozowa) – OSOWIEC (ul. Cmentarna – ul. Oleska – ul. Lipowa – ul. Fabryczna – ul. Dworcowa – przystanek kolejowy) – TRZĘSINA (ul. Dworcowa – ul. Srebrna) – TURAWA (ul. Opolska – ul. Ogrodowa – Jezioro Turawskie – zapora na Małej Panwi)
Trasę rozpoczynamy w centrum Łubnian, przy kościele św. Piotra i Pawła. Ruszamy ulicą Brzozową rozpoczynającą za budynkiem kościoła. Już po chwili jedziemy pomiędzy łąkami i zagajnikami w kierunku lasu. Na krańcu Łubnian mijamy niewielką łączkę oraz krzyż i wjeżdżamy do lasu dobrze utwardzoną drogą szutrową. Jedziemy cały czas prosto i 1,5 km dalej przecinamy ostrożnie ruchliwą drogę krajową nr 45. Po krótkim odcinku biegnącym zagajnikiem wjeżdżamy do Osowca tuż obok cmentarza. Skręcamy łagodnie w lewo i ul. Cmentarną docieramy do głównej ul. Opolskiej. Skręcamy w prawo i od razu lewo, w ul. Lipową. Po lewej stronie mijamy remizę strażacką i szkołę. Na końcu ul. Lipowej skręcamy w prawo, w ul. Fabryczną, która tuż przed budynkiem dawnej huty skręca w lewo. Jadąc dróżką pomiędzy dawnymi budynkami huty a Kanałem Fabrycznym, mijamy bramę i wjeżdżamy prosto na ul. Dworcową. Po prawej stronie mijamy mostek, z którego roztacza się ładny widok na wioskę i hutę.
Dalej poruszamy się niebieskim szlakiem rowerowym. Na końcu wioski przejeżdżamy przez przejazd kolejowy i mijamy popularny bar Przystanek Osowiec. Za barem i zagajnikiem, droga skręca ostro w prawo i wjeżdżamy do Trzęsiny. Na pierwszym skrzyżowaniu skręcamy w lewo, w ul. Srebrną, która po kilku zakrętach wyjeżdża z wioski wprost do Lasów Stobrawsko-Turawskich. Asfaltowa szosa, którą jedziemy zazwyczaj jest pusta, choć w letnie weekendy ruch może być większy. Lasy po obu stronach drogi w lecie pełne są jagód. Półtora kilometra za Trzęsiną dojeżdżamy do skrzyżowania z parkingiem leśnym nieopodal Jeziora Srebrnego. Wjazd na kąpielisko jest 50 metrów po lewej stronie. Naprzeciw w malowniczych gliniankach ulokowało się łowisko Kacze Doły.
Trasa główna naszej wycieczki na skrzyżowaniu skręca w prawo, w kierunku Jeziora Turawskiego (czarny szlak rowerowy). Tutaj można też wybrać krótszy wariat wycieczki, z pominięciem jeziora. Jedziemy wówczas prosto niebieskim szlakiem rowerowym, dojeżdżamy do Turawy-Marszałków, gdzie skręcamy w lewo i wracamy do Łubnian przez Kobylno i Jełową (opis powrotu poniżej). W stronę jeziora jedziemy asfaltową drogą gminną, która w letnie weekendy bywa mocno zatłoczona. Półtora kilometra dalej kończy się las i wjeżdżamy do Turawy. Tu musimy zachować szczególną ostrożność na ruchliwym skrzyżowaniu przed mostem na Małej Panwi. W centrum Turawy warto zatrzymać się, by zobaczyć tutejszy pałac i maleńki park edukacyjny przy budynku Nadleśnictwa Turawa. W stronę Jeziora Turawskiego jedziemy ul. Ogrodową (na skrzyżowaniu przy sklepie w centrum skręcamy w lewo). Prowadzą nią aż trzy szlaki rowerowe: czerwony, zielony i niebieski. Po trzech zakrętach docieramy pomiędzy łąkami do wału jeziora. Z góry roztacza się najbardziej rozległy widok na Jezioro Turawskie Duże. Z tego miejsca możemy wyruszyć w dalszą trasę wokół jeziora (opis poniżej), lub wrócić do Łubnian przez Turawę - Marszałki i Jełową
ŁUBNIANY – JEZIORO TURAWSKIE PRZEZ KOLANOWICE - (15,5 km)
ŁUBNIANY (kościół - ul. Opolska – ul. Kolanowska) - KOLANOWICE (ul. Brzozowa – most na Małej Panwi – ul. Powstańców Śląskich) – WĘGRY (ul. Kolanowska – ul. Opolska) – OSOWIEC (ul. Opolska – ul. Lipowa – dalej zgodnie z trasą główną)
Wycieczkę zaczynamy przy kościele w centrum Łubnian. Kierujemy się na południe główną drogą w kierunku Opola. Gdy miniemy budynek Urzędu Gminy, skręcamy łagodnie w lewo, w ul. Kolanowską. Zazwyczaj pustą szosą dojeżdżamy do Kolanowic. Jadąc ul. Brzozową, przejeżdżamy most na Małej Panwi i na rozwidleniu za nim skręcamy w lewo. Dojeżdżamy do ul. Powstańców Śląskich i znów skręcamy w lewo. Po chwili warto zboczyć na chwilę z trasy, skręcając w prawo, w ul. Szkolną, którą dotrzemy do pięknego, drewnianego kościółka św. Barbary.
Jadąc prosto ul. Powstańców Śląskich, po chwili przecinamy ostrożnie ruchliwą drogę krajową nr 45 i wjeżdżamy do Węgier. Na pierwszym skrzyżowaniu skręcamy w lewo, w główną ul. Opolską. Jedziemy nią przez całą wioskę. Przejeżdżamy przez most na Małej Panwi, mijamy kościół i za kolejnym mostkiem na Kanale Fabrycznym wjeżdżamy do Osowca. Tu na głównym skrzyżowaniu skręcamy w prawo, w ul. Lipową i dalej jedziemy zgodnie z trasą główną wycieczki (opis powyżej)
JEZIORO TURAWSKIE - ŁUBNIANY PRZEZ MARSZAŁKI I JEŁOWĄ (16,7 km)
JEZIORO TURAWSKIE, zapora na Małej Panwi – niebieski szlak rowerowy - TURAWA MARSZAŁKI (niebieski szlak rowerowy - ul. Lipowa) – zielony szlak rowerowy – STAWY MARSZAŁKI - KOBYLNO – GRABIE - JEŁOWA (kościół – ul. Wolności – ul. Starodworcowa) – DĄBRÓWKA ŁUBNIAŃSKA – ŁUBNIANY
Powrót do Łubnian rozpoczynamy przy wale Jeziora Turawskiego, na końcu ul. Ogrodowej. Jedziemy na północ, w kierunku zapory na Małej Panwi. Niedaleko za nią w lewą stronę odchodzi krótka uliczka z kilkoma zabytkowymi domami z charakterystycznymi murami pruskimi. Kawałek dalej mijamy domki letniskowe w Rybaczówce i niewielki parking, za którym skręcamy w lewo, na krótki fragment ruchliwej szosy. Na szczęście od razu skręcamy z niej w prawo, w stronę Turawy-Marszałków. Jedziemy teraz niebieskim szlakiem rowerowym, który po chwili dociera do ul. Lipowej i skręcając w prawo, łączy się ze szlakiem zielonym. Mijamy kilka zabudowań i wjeżdżamy do lasu. Po chwili dojeżdżamy do skrzyżowania z parkingiem leśnym i wiatą odpoczynkową. Tutaj niebieski szlak skręca w prawo w stronę Jeziora Srebrnego, a my jedziemy prosto zielonym.
Poruszamy się zupełnie pustą asfaltową, lecz mocno dziurawą drogą ok. 1,5 km i docieramy do Stawów Marszałki, które rozłożyły się po obu stronach drogi. Za stawami jedziemy cały czas główną drogą ok. 4 km. Kilkaset metrów za nimi mijamy po prawej stronie głaz pamiątkowy z 1923 r. Około 2 km dalej mijamy leśną kapliczkę i kilometr dalej docieramy do dużego, leśnego skrzyżowania, na którym skręcamy ostro w lewo, wjeżdżając na szeroką, utwardzoną tłuczniem drogę. Półtora kilometra dalej wyjeżdżamy z lasu i docieramy do asfaltowej drogi przy dużym gospodarstwie rolnym. Skręcamy w lewo i dojeżdżamy do Kobylna.
Przejeżdżamy przez całą wioskę główną drogą, by po chwili wjechać do miejscowości Grabie.
Tuż za Grabiami przecinamy ostrożnie ruchliwą drogę krajową nr 45 i skręcamy w lewo, w stronę dobrze widocznego kościoła w Jełowej. Przed kościołem skręcamy w prawo, w ul. Wolności i tuż za centrum wioski skręcamy w lewo, w ul. Starodworcową. Mijamy łąki i niewielki zagajnik i dojeżdżamy do stacji kolejowej.
Tu skręcamy w prawo i przejeżdżamy przez tory kolejowe. Za kolejnym zagajnikiem wjeżdżamy do Dąbrówki Łubniańskiej. Cały ten odcinek drogi, aż do centrum Łubnian pokonujemy drogą dla samochodów. Za zakrętem na końcu Dąbrówki Łubniańskiej wjeżdżamy do Łubnian i kończymy wycieczkę tam, gdzie ją zaczęliśmy, przy kościele św. Piotra i Pawła.
WOKÓŁ JEZIORA TURAWSKIEGO - (22,9 km)
JEZIORO TURAWSKIE, zapora na Małej Panwi – zielony szlak rowerowy – JEZIORO ŚREDNIE – JEZIORO MAŁE – zielony szlak rowerowy – SZCZEDRZYK – wał jeziora – JEDLICE – czerwony szlak rowerowy – DYLAKI (ul. Jakuba – ul. Szymona – leśny mostek na Libawie) – czerwony szlak rowerowy – JEZIORO DUŻE, PROMENADA – TURAWA, RYBACZÓWKA – powrót do Łubnian zgodnie z trasą główną
Objazd Jeziora Turawskiego rozpoczynamy u wylotu ul. Ogrodowej w Turawie. Skręcamy w prawo, jadąc od tej pory zielonym szlakiem rowerowym. Możemy jechać szeroką i wygodną drogą szutrową biegnącą dołem wału, lub węższą ścieżką na górze wału, skąd roztacza się pocztówkowy widok na jezioro. Po przejechaniu ok. 1 km. po prawej stronie mijamy Kotórz Wielki z charakterystyczną wieżą kościoła. Jeśli wybraliśmy drogę dołem wału, to następne kilkaset metrów musimy pokonać dość ruchliwą drogą gminną. Na końcu wału trasa naszej wycieczki skręca w lewo i wjeżdża do lasu. Po chwili po prawej stronie mijamy Jezioro Średnie, widząc jednocześnie z lewej strony Jezioro Duże.
Jadąc cały czas wzdłuż brzegu tego drugiego, po chwili mijamy ukryte w lesie Jezioro Małe. Tuż za nim kończy się asfaltowa droga, a nasza trasa skręca w prawo, w leśną ścieżkę. Okrążamy lasem Jezioro Małe i na pierwszym rozwidleniu skręcamy w lewo. Jedziemy ok. 300 m krętą i wąską leśną ścieżką, by tuż za nią wyjechać na asfaltową drogę obok niewielkiego zakładu karnego. Tuż za nim skręcamy w lewo i podjeżdżamy lekko pod górę drogą z betonowych płyt. Przejeżdżamy pomiędzy parkiem linowym z prawej, a Ośrodkiem Wypoczynkowym Jowisz z lewej i skręcamy w prawo. Jedziemy cały czas prosto drogą, przy której stoi wiele domków letniskowych. Niecały kilometr dalej wyjeżdżamy z lasu i widzimy przed sobą pierwsze zabudowania Szczedrzyka. Tutaj zielony szlak dociera do asfaltowej szosy i dalej prowadzi przez centrum wioski do Jedlic. Trasa naszej wycieczki prowadzi jednak wałem Jeziora Dużego, skręcamy więc przed pierwszymi zabudowaniami w lewo, w wąską ścieżkę wjeżdżającą na wał. Po chwili roztacza się przed nami piękny widok na jezioro, a kilometr dalej docieramy do porośniętych drzewami i zaroślami rozlewisk, które są siedliskami licznych gatunków ptaków wodnych. Warto zatrzymać się tu na dłuższe obserwacje przyrodnicze.
Za siedliskami ptaków zjeżdżamy z wału tuż przed budynkiem zapory na Małej Panwi. Jedziemy wąską i wyboistą ścieżką polną biegnącą prostopadle do wału jeziora i docieramy nią do asfaltowej szosy Szczedrzyk – Jedlice. Skręcamy w lewo i po chwili mijamy hutę szkła w Jedlicach, a za nią most na Małej Panwi. Za mostem skręcamy w lewo, opuszczając zielony szlak rowerowy i poruszając się już do końca szlakiem czerwonym. Tuż za wioską wjeżdżamy na długi i piękny odcinek leśny, który kończy się dopiero w Dylakach. Wjeżdżamy do nich ul. Jakuba i od razu na pierwszym skrzyżowaniu skręcamy w lewo, w ul. Szymona. Na jej końcu skręcamy w prawo i jedziemy skrajem lasu do ul. Szkolnej. Tu skręcamy w lewo i od razu w prawo. Po chwili przejeżdżamy przez mostek na malowniczej rzeczce Libawie. Jeśli zboczymy z trasy w lewo za mostkiem, dojedziemy do ujścia rzeczki do jeziora. Jadąc cały czas prosto czerwonym szlakiem rowerowym, mijamy po prawej stronie piękne łąki na skraju Dylaków i tuż za nimi skręcamy w lewo i wjeżdżamy w głąb lasu. Jedziemy ok. 1 km pokonują dwa zakręty w prawo i podjeżdżając pod niewielką górkę, dojeżdżamy do skrzyżowania z asfaltową drogą, na którym skręcamy w lewo i po chwili na rozwidleniu skręcamy w prawo, omijając główną drogę pomiędzy ośrodkami wypoczynkowymi i domkami letniskowymi. Po chwili droga meandruje po mniej zabudowanych terenach i dociera do głównej promenady spacerowej nad Jeziorem Dużym. Czerwony szlak rowerowy na jej początku skręca w prawo i od razu w lewo, prowadząc mniej zatłoczoną ul. Biwakową, równoległą do promenady. Na jej końcu skręcamy w prawo i po chwili dojeżdżamy do głównej drogi gminne, prowadzącej nad jezioro. Tu skręcamy w lewo. Możemy pojechać szosą dla samochodów lub skręcić wcześniej w polną drogę prowadzącą na wał jeziora. Obydwie drogi prowadzą nas do domków letniskowych w Rybaczówce, gdzie kończy się nasz objazd jeziora. Stąd możemy ruszyć w drogę powrotną do Łubnian (opis powyżej).
opis trasy, zdjęcia i mapa:
Przemysław Supernak, SuperGlob
Instytut Wsparcia Organizacji Pozarządowych zrealizował projekt „Wspieraj lokalnie” we współpracy z PITax.pl Rozliczenie PIT.